end of MOTVA urologie 2011

Blog 5

Datum 24 maart 2011
Tijd 18.39u AMQ tijd (10.39 NL tijd)
Locatie Kamer 304, Golden Palace Hotel
Status afgepeigerd
Energie laaaaaagggg

Eindelijk weer een verslag vanuit de tropen! Inmiddels zijn we alweer twee weken verder en zit de laatste operatiedag er alweer op! De tijd vliegt; niet normaal…

Vorige week moesten we vechten om ons OK-programma te vullen, omdat we maar geen patienten kregen. Vanuit het gemeentebestuur van Ambonstad was namelijk geen promotie gedaan voor dit project. En geen promotie, betekent geen patienten. Heel fijn. Gelukkig zijn de verpleegkundigen op de afdeling wel zo slim geweest om meteen hun netwerk in te schakelen, waardoor er mensen op de poli kwamen om te screenen. De helft valt al af, omdat ze voor alles komen behalve urologie (knieen, ogen, oren etc.). En van degenen die dan nog overblijven, valt een gedeelte (voorlopig) af, omdat ze nevenziekten hebben (diabetes, nierfunctiestoornissen, ontstekingen etc.). Deze patienten moeten eerst nog andere screening krijgen, voordat ze ‘groen licht’ krijgen voor OK. Dan blijft er natuurlijk niet veel over. Gelukkig hebben we wel meteen het programma voor de eerste twee OK-dagen kunnen vullen. Daarna hebben we iedere dag na de operaties poli gedraaid om patienten te screenen die nog kwamen of voor controle van het een of ander terugkwamen. Maar tegen het eind van de week begon het programma toch wel klein te worden. Dus heb ik een promotiedag ingevoerd: een halve dag flyeren in de binnenstad van Ambon! We hadden 600 kopieen gemaakt en ons in kleine groepjes opgesplitst; naar de markt, naar de busterminal, naar de mall, door de grote straten, door de kleine steegjes… En overal flyers opgeplakt: half AmPlaz (Ambon Plaza) hing vol, alle busjes die we tegenkwamen kregen een flyer tegen de ruit aangeplakt, trucks werden beplakt en zelfs al rijdend in een busje door de straten van Ambon deelden we flyers uit! Zo vulden we een halve zaterdag! En diezelfde zaterdag kwamen mensen al naar het ziekenhuis om zich aan te melden voor screening! Onze promotie wierp dus meteen vruchten af :D Meteen hebben we een aantal patienten gescreend, zodat we voor maandag een vol OK-programma hadden.

Zondag hadden we een dagje vrij, hebben we een speedboot gehuurd en zijn we naar pulau Molana (eiland Molana) gegaan. Pulau Molana is een onbewoond eiland en met een ongerepte natuur. Het heeft een hagelwit strand en wordt omringd door helderblauw/turquoise zeewater.. Een echt bounty-eiland, echt heeeeeeerlijk! Vanuit Tulehu is het ongeveer een half uurtje met de snelle speed, dus het was goed te doen. Aangekomen op Molana hadden we – op twee italianen na; hoe die hier zijn beland weet ik ook niet -, het hele eiland voor onszelf. Omdat dit eiland eigendom is van iemand, hebben we ons wel eerst moeten melden. Van de eigenaar kregen we alle vrijheid, zolang we ons afzijdig zouden houden van de toeristen – die Itaks dus – en geen rotzooi zouden achterlaten – uiteraard niet. In het begin van de ochtend hielden de wolken de zon tegen, maar was het wel al warm. Maar toen de zon echt doorbrak, was het superheet en bijna niet te verdragen! Alle Belanda’s op een handdoekje op het zand onder de felle evenaarszon en je raadt het al: die avond hadden we levende udang bakar hahahahahaha ;) Verbrand dus! Ik gelukkig niet; ik had me goed ingesmeerd – met factor - , maar sommigen zijn eigenwijs en moeten eerst voelen, voordat ze luisteren. Sapa suru pi jumur di mata hari terang begini... Opa zou zeggen: ehenwes xD
Tegen de middag kwam er een klein bootje onze kant op gevaren met wat vrouwen aan boord en heel veel eten: makan patita! Oftewel: picknick! Nasi met drie verschillende soorten ikan bakar, colo2, koho2, atjar, patatas, kaladi, terong… echt zooooo lekker!! Makan sampe puas la tidor di pante.. Hoe mooi kan het leven zijn! :D
Na een paar uur vertoefd te hebben op dit mooi stukje Maluku was het tijd om terug te varen naar Tulehu, omdat de zee wild begon te worden; slecht weer op komst. Gelukkig waren we op tijd vertrokken en veilig aangekomen in Tulehu.
In het hotel aangekomen waren we allemaal doodop, maar voldaan :)

Iedere dag staat om 06.30u het ontbijt klaar en worden we om 07.00u opgehaald door een busje van de PemKot om ons naar het ziekenhuis te brengen. Ontbijt is nasi met soto, of nasi goreng met telor, of nasi putih ayam goreng of een of andere kippensoep met nasi.. Of.. twee sneetjes geroosterdf witbrood met ei. Nou, dat laatste hoef ik niet. Maar na twee weken iedere ochtend nasi als ontbijt komt het ook je oren uit!

Eenmaal aangekomen in het ziekenhuis beginnen we – dr. John, Jolanda, Alice, Jopi en ik – met de artsenvisites op de afdelingen waar ‘onze’ patienten liggen.
Zuster Alice heb ik meegenomen om alle patienten uit bed te trekken, want deze blijven gewoon lekker liggen en laten zich verzorgen. Want zo is het hier: lig je in het ziekenhuis, dan ben je ziek en moet je vooral plat blijven liggen en niet teveel doen. Behalve als dokter Belanda met z’n team komt dan. Dan word je gewoon uit je bed gehaald en moet je je bordje zelf vasthouden!

Na de artsenvisite start het OK-programma. Gemiddeld deden we zo’n 5 a 6 patienten per dag, afhankelijk van de ingreep. Tegen het eind van het project liep het gemiddelde op tot zo’n 7 a 8 patienten per dag! We waren betreft het aantal patienten afhankelijk van het aantal vrije bedden op de verpleegafdelingen en de hoeveelheid materialen die we tot onze beschikking hadden. We hadden voor 50 procedures materialen meegenomen. Uiteindelijk hebben we een resultaat bereikt van 51 geopereerde patienten en 60 verrichtte ingrepen! Niet slecht, dacht ik zo! Ik ben trots op mijn team; dat ze ondanks alle omstandigheden en continue aanpassingen altijd positief gebleven zijn en zich allemaal voor 100% ingezet hebben! En natuurlijk al het lokale personeel dat tevens keihard gewerkt heeft op hun manier! Het is voor hun niet niks dat er binnen twee weken ‘even’ een 50-tal patienten geopereerd worden. Al helemaal niet dit soort ingrepen..
Voornamelijk hebben we prostaten en blaasstenen verwijderd en liesbreuken opgeheven. Dit jaar geen ruimte voor siliconen-patienten ;)

Onze uitschieter was een man van 40 jaar met een enorme blaassteen. Beetje deja vu van vorig jaar! Ik dacht dat we vorig jaar toch wel een unieke OK hadden verricht toen we een blaassteen van 11cm lang en 1,5kg zwaar hadden verwijderd! Maar dit jaar hadden we er weer een: qua lengte won deze het van vorig jaar met een lengte van 11,4cm, maar met z’n gewicht van 900gr haalde hij die van vorig jaar niet. Neemt niet weg dat het toch weer een bijzondere ervaring was! Ook dit keer leek die steen net een bevalling, mijn God! Dr. John en dr. Miel vechten duidelijk om een plekje in het Guiness Book of Records! What’s it gonna be next time?

Onze snelle dr. John heeft bij enkele patienten meer dan een ingreep verricht; bij een patient verwijderde hij z’n prostaat, een blaassteen en toen heeft ie ook nog maar even de liesbreuk verholpen. Ach, als je er dan toch bezig bent.. ;)
Op de laatste dag heeft hij een jongen van 25 geholpen door een testis te verwijderen. Hier zat namelijk een tumor in. Deze jongen was wel geschrokken van de diagnose, maar was tegelijkertijd blij dat hij geholpen was! Logisch natuurlijk, maar het had voor deze jongen heel anders kunnen lopen als we er nu niet waren om te opereren. Zo wordt het maar weer bewezen: toeval bestaat niet; alles gebeurt met een reden.

Om ons programma te vullen, hebben we ook een aantal patienten met liesbreuken geholpen. In principe worden liesbreuken door de algemeen chirurg verholpen (die is er wel in Ambon), maar vaak kunnen mensen het niet betalen; ik heb me laten vertellen dat zo’n OK 50 miljoen rupiahs (ongeveer 4000 euro) kost, inclusief alle zorg en medicatie. Je moet beseffen dat mensen hier alles moeten betalen: bed, medicijnen, elke spuitje, pilletje, infuussetje… In Nederland word je hiervoor na een dag alweer ontslagen, maar in Ambon blijven deze patienten minimaal een week. Overdreven, volgens onze normen, maar hier is het normaal dat je na een operatie minimaal een week blijft. Deels – denk ik – economisch bepaald en deels omdat men hier zwaar tilt aan post-operatieve zorg. Dit gaat natuurlijk flink geld kosten voor een patient, mits deze verzekerd is. Maar alleen ambtenaren zijn verzekerd en de welgestelden, die een verzekering kunnen betalen. De rest van de maatschappij moet alles zelf ophoesten. Nogal logisch dat ze niet gauw naar een dokter of naar het ziekenhuis gaan.
Maar goed, een liesbreuk-OK duurt niet lang en kost maximaal 2 dagen ligtijd (opname dag en OK-dag). Vooral de laatste dag hebben we voornamelijk liesbreuken gedaan, omdat de ‘grotere’ OK’s meer post-operatieve zorg behoeven, die we niet kunnen bieden als we al weer bijna naar huis gaan. Het risico is te groot om alles aan de lokale algemeen chirurg en verplegend personeel over te laten, die betreft de urologische ingrepen en post-operatieve zorg nog niet helemaal behendig zijn.

Screening van deze patienten gebeurt uiteraard op de poli. Omdat we de laatste week ineens een groot aantal aanmeldingen van patienten op de poli hadden (door het flyeren) en veel patienten ook komen met iets anders dan urologische aandoeningen (ogen, knieen, oren etc.), heb ik tante Julia, tante Judith en Linda gevraagd of zij ’s ochtends al een grove selectie konden maken. Uiteraard met een verpleegkundige erbij, in dit geval Eda van de ICU. Zo gezegd, zo gedaan…
In een zaaltje (aula) van het ziekenhuis werden alle patienten opgevangen die zich aanmeldden. De vier dames waren al begonnen, terwijl Evelin en ik nog druk bezig waren met organisatorische bezigheden. Na een klein half uurtje zijn Evelin en ik naar de aula gegaan om te kijken hoe het ging. Tante Judith woog de patient, meette hun lengte en daarna namen Eda en tante Judith een anamnese af en meetten de bloeddruk. Vervolgens registreerde Linda alle geziene patienten.

Een man en vrouw komen binnengelopen en tante Julia vangt ze op.
Tante Julia: “Hallo, silahkan masuk, bagemana tuh?” – Hallo, kom binnen, hoe gaat het?
Vrouw wijzend naar haar man: “Antua pung biji kalot sakit!” – De bal van z’n lul doet pijn!
WOOOW, hoe lekker plat kun je jezelf uitdrukken! Whuahahahahahaaaa!
En die vrouw sprak niet zacht… De andere patienten die zaten te wachten, werden gescheiden middels een groot gordijn!
Evelin en ik keken richting tante Julia en draaiden ons meteen maar weer om.. We kwamen niet meer bij! We moesten natuurlijk wel proberen zo professioneel mogelijk te blijven, dus dat maakte de situatie nog lachwekkender…
Tante Julia leek een beetje geschrokken van de nogal grove manier van uitdrukken van de vrouw en wist duidelijk even niet hoe ze moest reageren. Een lach onderdrukkend kwam er alleen een vragende: “Ooooooooooooh…?” uit haar mond. Nou, toen deden Evelin en ik het al bijna helemaal in onze broek!
Ondertussen bleven de man en vrouw heel serieus kijken.
En dan zegt tante Julia: “Eh.. silahkan duduk, ya..” wijst naar twee stoelen, draait zich naar ons om en moet dan zelf ook keihard lachen, maar probeert het zonder geluid..! Haar gezicht sprak boekdelen – zoals altijd! Ik had het niet meer, ging helemaal stuk daar!
Die ‘Oooooooooh?’ moet ze nog iedere dag aanhoren, inclusief hele verhaal ;)
De meest hilarische momenten heb ik hier meegemaakt! Teveel om hier allemaal op te noemen! Die horen jullie thuis wel live ;)

Ons geflyer heeft uiteindelijk ervoor gezorgd dat we de laatste week nog 27 patienten hebben kunnen opereren! Helaas hebben we op een gegeven moment wel patienten moeten teleurstellen, omdat de ziekenhuisbedden allemaal bezet waren. Maar daarnaast zat het OK-programma ook tot de nok vol! Geloof mij, mensen vertellen dat we ze niet zullen kunnen helpen is geen pretje! Toen kwam ineens het temperament van de Ambonees naar boven en dacht ik even dat we gelynched zouden worden! Maar gelukkig konden we de mensen kalmeren en geruststellen, zodat we heelhuids uiteindelijk de poli konden verlaten. Dit bewijst alleen maar dat er nog heel veel te doen is in Ambon…

Hoe mooi, leuk en gezellig twee van dit soort weken kunnen zijn, het is ook vermoeiend en op een gegeven moment breekt het je op. Niet alleen de warmte, maar ook de manier van werken. Je draait productie in een wereld waar men niet eens weet wat productie draaien is en dus alle faciliteiten en logistieken hierop niet berusten. Niet handig, als jij met een tijdschema werkt. Tuurlijk wist ik dit van te voren en had ik het vorig jaar ook meegemaakt, maar toch is het iedere keer weer anders. Ieder project kent haar eigen gebeurtenissen, verhalen en ervaringen en iedere keer leer ik er weer van. Aan de ene kant leer ik hoe goed wij het in Nederland hebben, maar aan de andere kant leer ik dat tijd als factor zoveel onnodige stress kan opleveren. Als de mensen hier zo gelukkig kunnen leven, waarom maken wij er dan zo’n punt van? Materialisme maakt niet gelukkig, dat bewijzen de Ambonezen mij keer op keer. Aan de ene kant zou ik graag zien dat Ambon – Maluku – vooruit gaan, maar aan de andere kant denk ik: blijf maar lekker zo doorgaan met leven; de westerse manier is niet veel beter. Het enige wat men zou moeten veranderen is de bureaucratie (corruptie) en de medische voorzieningen. Dan zou het voor mij hier helemaal perfect zijn :) Maar ja, dat is dan ook weer de charme van het land, dat je hier maar hoeft te gillen als je een hogere functie hebt en er staan tien man op een rij om je te bedienen ;)

Al met al ben ik blij dat alles uiteindelijk goed verlopen is – ik had ook niet anders verwacht, want zoals altijd komt alles hier op z’n pootjes terecht. Daarnaast ben ik blij dat ik weer even alles hier achter me kan laten en tot rust kan komen in Bali. Even m’n hoofd legen, dat is nu wel nodig.

Vanaf volgende week beginnen de avonturen in Ambon weer ;)
Ik probeer te blijven bloggen!

Amatoooooooo!